ochrona przedemerytalna

Czy ochrona przedemerytalna nie pozwala na zwolnienie z pracy?

Pracownik, który niedługo przejdzie na emeryturę, nie ma łatwej sytuacji na rynku pracy. Gdyby musiał szukać nowego zatrudnienia, to byłoby to dla niego bardzo trudne lub niemożliwe wręcz zadanie. Dlatego też obejmuje go ochrona przedemerytalna. Czy jednak zawsze uchroni ona Cię przed zwolnieniem? Podpowiadamy.

Zapisz się do newslettera!

Czym jest ochrona przedemerytalna przed wypowiedzeniem?

Kodeks pracy w przepisie art. 39 przewiduje brak możliwości wypowiedzenia umowy pracownikowi w wieku przedemerytalnym. Pod warunkiem, że do emerytury zostały mu nie więcej niż 4 lata. Ponadto jego okres zatrudnienia musi mu gwarantować prawo do emerytury.

Dotyczy to zarówno osób mających umowę na czas nieokreślony jak i określony. Jednakże umowa musi obowiązywać w dniu, w którym pracownik nabędzie uprawnienie emerytalne.

Pamiętaj jednak, że jeszcze przed tym okresem pracodawca może wypowiedzieć umowę. Ma do tego prawo nawet w przypadku, gdyby do rozwiązania umowy doszło już w trakcie trwania ochrony przedemerytalnej.

Sąd Najwyższy wskazał, że pracodawca ma zakaz składania wypowiedzenia umowy w określonym terminie. Natomiast nie ma zakazu, by wypowiedzenie poskutkowało już w okresie ochronnym, jeśli pracodawca złożył je przed rozpoczęciem tego okresu[1]Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2005 r. sygn. III PK 94/05.

wyrok sądu najwyższego
for. Tingey Injury Law Firm, licencja unsplash.com

Ochrona przedemerytalna a rozwiązanie umowy o pracę

Wiemy już, że ochrona przedemerytalna zakazuje wypowiadania umowy. Ale to wcale nie znaczy, że nie można w ogóle rozwiązać umowy o pracę w okresie ochronnym.

Oprócz wypowiedzenia istnieją bowiem jeszcze trzy inne tryby zakończenia stosunku pracy, określone w art. 30 §1 Kodeksu pracy:

  • poprzez porozumienie stron,
  • rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia,
  • wraz z upływem terminu obowiązywania umowy.

Nic nie stoi na przeszkodzie, by strony rozwiązały umowę za pomocą porozumienia. Nawet, jeśli pracownik jest pod ochroną przedemerytalną. Jeśli wraz z pracodawcą wypracujesz zgodne stanowisko, to zakończy się Twój stosunek pracy.

W art. 52 KP możesz przeczytać o okolicznościach rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jest to tzw. zwolnienie dyscyplinarne (potocznie nazywa się je także „dyscyplinarką”).

Jeśli osobiście zawinisz (np. popełnisz przestępstwo, za które sąd pozbawi Cię wolności), to pracodawca zwolni Cię, nawet jeśli masz ochronę przedemerytalną.

Z kolei w art. 53 KP widnieje zapis o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w razie długotrwałej choroby pracownika. Oprócz tego przepis mówi o zwolnieniu pracownika w przypadku jego nieusprawiedliwionej obecności w pracy.

Również, jeśli upłynie termin Twojej umowy, to ulegnie ona rozwiązaniu. Pracodawca nie musi przedłużać z Tobą umowy aż do czasu, w którym przejdziesz na emeryturę.

Art. 52 §1 Kodeksu pracy:

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia
z winy pracownika w razie:
1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków
pracowniczych;

2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Masz podobny problem?

Współpracujmy.

Poznaj ofertę ochrony praw pracowników.

Czy ochrona przedemerytalna dopuszcza wypowiedzenie zmieniające?

Generalnie zasada jest taka sama zarówno przy wypowiedzeniu definitywnym, jak i wypowiedzeniu zmieniającym.

Załóżmy, że pracodawca chce zmienić Twoje wynagrodzenie lub warunki pracy. Jeśli spełniasz wymogi z art. 39 Kp., to wówczas nie możesz otrzymać wypowiedzenia zmieniającego.

Natomiast zmiana warunków pracy lub płachy może nastąpić na drodze porozumienia między Tobą a pracodawcą. Wymagane jest wówczas zgodne oświadczenie woli obu stron.

Jednak od tej zasady prawo przewiduje wyjątki. Dotyczą one szczególnych okoliczności, wobec zaistnienia których może dojść do zmiany wynagrodzenia, ale nie warunków pracy.

warunki pracy

Pracodawca może Ci wręczyć wypowiedzenie zmieniające, jeśli:

  • pojawiły się nowe zasady wynagradzania wszystkich pracowników zatrudnionych u tego pracodawcy,
  • pojawiły się nowe zasady wynagradzania grupy pracowników, do której należysz,
  • stracisz zdolność do wykonywania pracy, co potwierdzi orzeczenie lekarskie,
  • nie z własnej winy stracisz uprawnienia niezbędne do wykonywania pracy.

Ponadto możesz dostać wypowiedzenie zmieniające na podstawie przepisów Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Jeśli na podstawie przepisów ww. ustawy zmniejszy Ci się wynagrodzenie, to przysługuje Ci dodatek wyrównawczy.

Więcej na ten temat piszemy w artykule o wypowiedzeniu zmieniającym warunki umowy o pracę.

W jakich sytuacjach ochrona przedemerytalna nie działa?

Ochrona przedemerytalna nie zadziała, jeśli:

  • ZUS przyzna Ci rentę z powodu całkowitej niezdolności do pracy,
  • Twoje miejsce pracy zostanie w całości zlikwidowane lub pracodawca ogłosi upadłość.

Możesz wówczas otrzymać wypowiedzenie umowy o pracę. Jednak pracodawca nie może Ci wręczyć wypowiedzenia, jeśli zlikwiduje Twoje stanowisko pracy.

zmiana wynagrodzenia
fot. Jakub Żerdzicki, licencja unsplash.com

Czy można zaskarżyć wypowiedzenie umowy o pracę z naruszeniem przepisów?

Masz prawo zaskarżyć do sądu pracy niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Obowiązuje tutaj termin 21 dni, liczony od dnia otrzymania wypowiedzenia. W tym czasie należy złożyć do sądu odwołanie.

Jeśli przysługuje Ci ochrona przedemerytalna, to możesz wnosić, aby:

  • sąd uznał uznał wypowiedzenie za bezskuteczne (pod warunkiem, że nie upłynął jeszcze okres wypowiedzenia),
  • pracodawca przyjął Cię na powrót do pracy na tych samych warunkach (gdy już upłynie okres wypowiedzenia),
  • pracodawca wypłacił Ci stosowne odszkodowanie.

Sąd pracy powinien wydać orzeczenie stosowne do tego, o co będzie wnioskował pracownik pod ochroną przedemerytalną. Mówi o tym art. 45 §3 Kp.

Warto dodać, że jeśli pracodawca przywróci Cię do pracy, to za okres, w którym pozostawałeś bez pracy przysługuje Ci wynagrodzenie.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, przeczytaj nasz artykuł o odwołaniu od rozwiązani umowy o pracę.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Jeśli do emerytury zostały Ci maksymalnie 4 lata, to ochrona przedemerytalna zakazuje pracodawcy wypowiedzenia umowy o pracę. Wyjątek stanowią szczególne okoliczności.

Jeśli pracodawca wypowiedział umowę z naruszeniem przepisów prawa pracy, to możesz zaskarżyć jego decyzję. Masz 21 dni na to, aby złożyć odwołanie do sądu pracy. W takich sprawach dobrze jest zasięgnąć opinii profesjonalnego radcy prawnego i skorzystać z jego pomocy.

Przypisy[+]

Komentarze

0

Komentarzy

Podziel się

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


0
    0
    Twój koszyk
    Koszyk jest pustyWróć do sklepu