Niewypłacenie wynagrodzenia w terminie
Niewypłacenie wynagrodzenia w terminie nie powinno się zdarzyć. A jednak – jak pokazuje życie – w niejednej firmie pracodawca spóźnia się z wypłatami. Czy drobne opóźnienie trzeba traktować tak samo jak paromiesięcznie zaległości? Co Ty, jako pracownik możesz zrobić w tej sytuacji?
Newsletter
Do kiedy pracodawca musi wypłacić wynagrodzenie?
Pracodawca musi wypłacić wynagrodzenie w ciągu pierwszych dziesięciu dni kalendarzowych każdego miesiąca. Jest to wypłata za cały poprzedni przepracowany miesiąc. Mówi o tym art. 85 §2 Kodeksu pracy.
Ponadto, wg Kodeksu pracy pracodawca musi wypłacić pensję w ustalonym wcześniej dniu. Czyli, jeśli w Twojej umowie o pracę widnieje np. ósmy dzień każdego miesiąca, to pracodawca musi Ci wypłacić ósmego dnia.
Jeśli ustalony dzień wypłaty przypadnie na dzień wolny od pracy, to wypłata musi nastąpić w dzień poprzedni. Przykładowo w 2025 roku 8 listopada wypadnie w sobotę. Wówczas pracodawca powinien wypłacić Ci pieniądze 7 listopada, w piątek. Prócz tego wypłatę musisz otrzymać przynajmniej jeden raz w miesiącu.
Art. 85 Kodeksu pracy:
§ 1. Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie.
§ 2. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
§ 3. Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym.
§ 4. Składniki wynagrodzenia za pracę, przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaca się z dołu w terminach określonych w przepisach prawa pracy.
§ 5. Pracodawca, na żądanie pracownika, jest obowiązany udostępnić do wglądu dokumenty, na których podstawie zostało obliczone jego wynagrodzenie.
Co jeśli pracodawca spóźnia się z wypłatą?
Dużo zależy od tego, o jak dużym spóźnieniu mówimy. Zawsze jako pierwsze rozwiązanie warto rozważyć zwykłą rozmowę z pracodawcą. Jeśli po raz pierwszy szef (pracodawca) spóźnił się z Twoją wypłatą, to nie zaszkodzi spróbować polubownego rozwiązania sprawy. Może przyczyną był zwykły błąd ludzki.
Natomiast jeśli sprawa jest poważniejsza, to możesz albo złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy albo pozew do sądu pracy. Więcej na ten temat przeczytasz w tym artykule: Brak wynagrodzenia za pracę na czas – jak odzyskać niewypłaconą pensję?
Jednodniowe opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia
Nawet jednodniowe opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia może być naruszeniem obowiązków ze strony pracodawcy. Jako pracownik masz prawo wymagać i żądać, by wypłata następowała w wyznaczonym dniu. A od każdego dnia zwłoki przysługują Ci odsetki za opóźnienie.
Tutaj także znaczenie ma fakt czy jest to sytuacja jednorazowa czy też powtarza się cyklicznie. Regularny brak wypłaty w terminie (nawet jeśli zawsze wynosił tylko jeden dzień) daje Ci podstawę do dochodzenia roszczeń. Ponadto podkopuje autorytet pracodawcy i pogarsza atmosferę w zespole.
Czasami jednodniowy brak wypłaty na czas może leżeć po stronie problemów w księgowości. Awaria systemu bankowego nie będzie przecież zależeć od przełożonego i kadr. Pamiętaj także, że może się zdarzyć, że księgowa zleci przelew umówionego dnia, jednak z powodu sesji Elixir (jeśli był to przelew międzybankowy) środki zaksięgują się na Twoim rachunku dopiero następnego dnia roboczego.
Ile dni pracodawca może spóźnić się z wypłatą?
Pracodawca w ogóle nie może spóźnić się z wypłatą. Nie ma przepisów Kodeksu pracy, które przewidywałyby brak wynagrodzenia na czas. Twój szef musi zadbać o to (jest to jego bardzo ważny obowiązek!), byś zawsze otrzymywał pieniądze w terminie.
Co grozi pracodawcy za niewypłacenie wynagrodzenia w terminie?
Zgodnie z art. 282 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy za brak wypłaty w terminie pracodawcy grozi kara grzywny. Wynosić może od 1000 do aż 30 0000 zł.
Możliwe, że spotkasz się z tłumaczeniem pracodawcy, że to nie jego wina. Będzie miał wymówki za brak wypłaty na czas. Jednak niezależnie od tego, czy szef spóźnił się z wynagrodzeniem z powodu osobistych błędów, czy zrobił to złośliwie, wciąż grożą mu konsekwencje.
Przykład. Pan Marian ma umowę o pracę i otrzymuje pensję dziesiątego dnia każdego miesiąca. Niestety, w czerwcu pracodawca nie wypłacił wynagrodzenia Panu Marianowi aż do dwudziestego ósmego dnia. Podstawą ukarania pracodawcy będzie tutaj art. 282 Kodeksu pracy.
Gdzie zgłosić brak wypłaty wynagrodzenia za pracę?
Jeśli dotknął Cię problem braku wypłaty w terminie, to ten fakt możesz zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy albo do sądu pracy. Niekiedy już samo zgłoszenie do PIP może wywołać pożądany skutek. Kontrole i możliwość nałożenia grzywny dość skutecznie przekonują pracodawców do dokonywania terminowych wpłat. Zawsze też możesz rozstrzygnąć spór na drodze sądowej.
Wniosek do sądu pracy za zaległe wynagrodzenie
Pozew do sądu pracy za zaległe wynagrodzenie możesz złożyć zarówno jeśli jesteś zatrudniony u pozwanego, jak i wtedy, gdy już ustał Twój stosunek pracy. Wniosek możesz złożyć osobiście, ale może Cię też reprezentować pełnomocnik – np. radca prawny. W Twoim imieniu przygotuje on dokument.
Ważne jest, by we wniosku uwzględnić okres za jaki przysługuje Ci wynagrodzenie. Konieczne jest także określenie kwoty. Ponadto istotne jest zawarcie terminu wypłaty wynagrodzenia oraz dowodów w postaci umowy o pracę czy np. wezwań do zapłaty.
Odszkodowanie za niewypłacone wynagrodzenie
Odszkodowaniem za niewypłacone w czasie wynagrodzenie będą przysługujące Ci odsetki. Wynika to z art. 481 Kodeksu cywilnego. Jednak nie będziesz mógł uzyskać od sądu dodatkowego odszkodowania za brak wynagrodzenia w terminie.
Odsetki za niewypłacone wynagrodzenie
Jeśli o to zawnioskujesz, to będą Ci przysługiwały odsetki za opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia. Ich wartość należy obliczyć wg wskazań w art. 481 Kodeksu cywilnego. Odsetki będą naliczane od przysługującego Ci wynagrodzenia brutto za cały okres, w którym pracodawca spóźniał się z wypłatą.