Jakie przysługuje Ci wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach?
Praca w nadgodzinach dzisiaj nie jest niczym nadzwyczajnym. Praktycznie w każdym zawodzie, w każdej branży znajdą się osoby, które pragną przekuć swoją pracowitość w większy pieniądz. Czy i Ty pracujesz więcej po to, by poprawić stan swojego konta? Jeśli tak, to dowiedz się, jakie wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych Ci się należy.
Co to jest praca w godzinach nadliczbowych?
Zgodnie z art. 151 § 1 Kodeksu pracy [1]https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych obejmuje każdą pracę poza zwykłym czasem pracy. Dotyczy to także pracy ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wg systemu i rozkładu pracy obowiązujących pracownika. Będzie to zatem:
- praca wykonywana ponad dobową normę czasu,
- praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu,
- praca wykonywana ponad pięciodniowy tydzień pracy.
Zwykły wymiar pracy obejmuje 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Przedłużony dobowy czas pracy to natomiast 12 godzin. Jeśli pracujesz powyżej 8 godzin na dzień, to znaczy, że wyrabiasz nadgodziny.
Pamiętaj, że masz prawo do 11 godzin wypoczynku na dobę oraz 35 godzin wypoczynku w tygodniu. Mowa tu o nieprzerwanym okresie wypoczynku.
Art. 151 § 1 Kodeksu pracy:
Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu
pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.
Kto i jak decyduje o pracy w godzinach nadliczbowych?
Tylko pracodawca może wydać Ci polecenie pracy w godzinach nadliczbowych. Jako pracownik nie możesz samodzielnie o tym zdecydować.
Jeśli bez polecenia przełożonego przystąpisz do wykonywania obowiązków poza normowanym lub przedłużonym czasem, to nie będzie Ci przysługiwać wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.
Pracodawca może wydać polecenie pracy w godzinach nadliczbowych w dowolnej formie. Dopuszczalne jest zarówno pismo skierowane do pracownika, jak i polecenie ustne.
Jednak przełożony musi uzasadnić swoje polecenie albo koniecznością przeprowadzenia akcji ratowania życia i zdrowia człowieka, ochrony mienia i środowiska, usunięcia awarii albo swoimi szczególnymi potrzebami.
Jak wygląda rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych?
O tym, jakie wynagrodzenie przysługuje za pracę w godzinach nadliczbowych przeczytamy w art. 1511 § 1 Kp. Mowa tam jest o dwóch dodatkach, które pracownik otrzymuje razem z płacą za zwykły czas pracy.
Pierwszy z nich wynosi 100% wynagrodzenia i należy się za pracę:
- nocną,
- przypadającą w te niedziele i święta, które wg rozkładu pracy nie są standardowym czasem pracy pracownika,
- wykonywaną w dniu wolnym od pracy, który pracownik wziął za pracę w niedzielę lub święto.
Natomiast drugi dodatek wynosi 50%. Przysługuje on wtedy, gdy wykonujesz pracę w nadliczbowych godzinach w inne dni, niż te wymienione powyżej.
Przykład. Pani Bożena jest zatrudniona na umowie o pracę w znanej, ogólnopolskiej firmie. W przeliczeniu na godzinę zarabia 35 zł brutto. Jej zwykły wymiar pracy wynosi 8 godzin dziennie. Tydzień pracy Pani Bożeny jest 5-dniowy, a więc weekendy to dla niej dni wolne od pracy. To samo tyczy się świąt.
Pracodawca Pani Bożeny polecił jej pracować w niedzielę, w wymiarze 12 godzin. Oto, do czego ma prawo Pani Bożena:
- wynagrodzenie 35 zł brutto x 12 godzin za zwykły czas pracy,
- w zamian za przepracowaną niedzielę 1 dzień dodatkowo wolny od pracy,
- dodatek za 4 godziny nadliczbowe, wynoszący 100% stawki 35 zł brutto za godzinę albo czas wolny od pracy.
Jak pracownik może dochodzić zaległego wynagrodzenia za nadgodziny?
Gdy pracodawca zalega z wypłatą wynagrodzenia za nadgodziny, w pierwszej kolejności spróbuj się z nim dogadać. W bardzo wielu przypadkach wystarczy zwykła rozmowa.
Jednak jeśli to nie przyniesie skutku, to złóż do pracodawcy wniosek o wypłatę należnych Ci pieniędzy. Pamiętaj, by wniosek uzasadnić zakończeniem okresu rozliczeniowego, w którym to pracodawca powinien dać Ci czas wolny jako rekompensatę za pracę w nadgodzinach.
Oprócz tego wyjściem z sytuacji jest także złożenie do sądu pracy pozwu o wypłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Pismo musisz skierować do sądu właściwego do miejsca zamieszkania pracodawcy albo do miejsca wykonywania Twojej pracy.
Na dochodzenie roszczeń masz 3 lata. Liczymy je od dnia następnego po ostatnim dniu, w którym powinieneś otrzymać wypłatę wynagrodzenia. Jeśli chcesz skutecznie dochodzić swoich należności, to warto byś skorzystał z pomocy doświadczonego radcy prawnego.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Przypisy