W sprawie wpadkowej związanej z odrzuceniem apelacji złożyłem w imieniu klienta zażalenie na postanowienie sądu. Sytuacja była o tyle osobliwa,…
Premie zarządu w spółce komunalnej. Opinia prawna.
Zostałem poproszony o przygotowanie opinii prawnej w sprawie zagadnienia, czy spółki komunalne z dominującym udziałem gminy powinny realizować obowiązki, o których mowa w art. 17-20, art. 22 i art. 23 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym (dalej UZZMP).
Przepisy te dotyczą m. in. obowiązków:
- podjęcia uchwały walnego zgromadzenia w niektórych, określonych ustawą czynnościach,
- wyłanianie członków organu zarządzającego spółki w drodze postępowania kwalifikacyjnego
- stosowania podwyższonych wymogów wobec kandydata na członka organu nadzorczego i organu zarządzającego.
Pytanie prawne dotyczyło także tego, czy spełnienie powyższych obowiązków jest warunkiem przyznania członkom zarządu spółek komunalnych wynagrodzenia zmiennego (np. premii). W przypadku pozytywnej odpowiedzi, spółki były zmuszone do wprowadzenia stosownych postanowień do umowy/statutu spółki i spełniania wyśrubowanych standardów.
Zakres zastosowania ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym
W analizie zagadnienia kluczowa była interpretacja przepisu art. 1 określającego zakres stosowania ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym:
art. 1. Ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym.
Ustawa określa zasady zarządzania mieniem państwowym, w zakresie nieuregulowanym w przepisach szczególnych.
Po analizie, zestawieniu i wykładni różnych przepisów ustawy uznałem, że przepisy ustawy wprawdzie mogą mieć zastosowanie do spółek komunalnych, ale tylko w zakresie nieuregulowanym w przepisach szczególnych. Oznacza to, że przepisy ustawy stosuje się do generalnie podmiotów, które zarządzają mieniem państwowym, chyba że w odniesieniu do poszczególnych z nich (np. spółek komunalnych) istnieją w systemie prawnym inne, szczególne uregulowania.
W zdecydowanej większości jednak przepisy UZZMP odnoszą się do państwowych osób prawnych, których definicję i katalog zawiera art. 3 UZZMP. Państwową osobą prawną w szczególności jest spółka, której akcjonariuszami są wyłącznie Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne.
Tymczasem w spółkach objętych opinią prawną głównym udziałowcem lub akcjonariuszem jest jednostka samorządu terytorialnego. O takich sytuacjach zaś traktuje ustawa o gospodarce komunalnej (dalej UGK), która w art. 9 ust. 1 stanowi, że jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, a także mogą przystępować do takich spółek. Rozróżnienie między państwową osobą prawną, a komunalną osobą prawną, wprowadza art. 1 ust. 1 UZZMP.
Po szczegółowej analizie zakresu zastosowani ustawy trafny jest zatem wniosek opinii, że ograniczenie zakresu podmiotowego przepisów art. 17-20, art. 22 i art. 23 u.z.z.m.p. do podmiotów uprawionych do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych jest racjonalnym i celowym działaniem ustawodawcy. Ze względu na takie ujęcie adresatów tych norm, nie znajdują one zastosowania do komunalnych osób prawnych objętych opinią prawną.
Ze względu na komunalny charakter spółek, zastosowanie w zakresie warunkowania możliwości otrzymania części zmiennej wynagrodzenia na podstawie art. 4 ust. 7 pkt 2 UZZMP znajdują tylko przepisy art. 19 i 22 UZZMP. W odniesieniu do tych przepisów bowiem ustawa o gospodarce komunalnej zawiera odpowiednie odesłania do stosowania przepisów UZZMP. Odesłania te znajdują się w przepisach art. 10a ust. 5 i 7 oraz art. 10b UGK.